Suiker of suikervervangers: Wat is het gezondste en het beste voor als je wilt afvallen?

Suiker en suikervervangers zijn beide heerlijk zoet, maar wat zijn nou de verschillen en wat betekent dit voor je gezondheid of wanneer je wilt afvallen? Iedereen is dol op zoet en dat is niet zo vreemd. Uit onderzoek is namelijk gebleken dat we al vanaf onze geboorte een voorkeur hebben voor zoet en dat we dit de rest van ons leven houden. Ondanks deze voorkeur, zijn we ons steeds meer bewust van de slechte eigenschappen van suiker. Zo weten we dat het risico op overgewicht, diabetes, hart- & vaatziekten of bijvoorbeeld tandcariës hand in hand gaan met de consumptie van producten waar (veel) suiker in zit.

Zoetstoffen zijn een alternatief voor suikers en kunnen ondersteunen tijdens het afvallen

Zoetstoffen bieden een verantwoorde manier om aan je “zoet-behoefte” te voldoen, en suikers te vervangen waardoor dit je kan ondersteunen wanneer je wilt afvallen. Deze suikervervangers kunnen worden onderverdeeld in twee categorieën, natuurlijke- en synthetische zoetstoffen. 

Ongezonde suikervervangers: Synthetische zoetstoffen die afvallen tegenwerken

Synthetische zoetstoffen worden op een kunstmatige manier verkregen. Door kleine moleculaire aanpassingen ontstaan er zoetstoffen met een extreem hoge zoetkracht. Vanwege de hoge zoetkracht worden deze zoetstoffen in hele kleine hoeveelheden aan producten toegevoegd en is de hoeveelheid calorieën vaak te verwaarlozen. Synthetische zoetstoffen kunnen op een goedkope manier geproduceerd worden waardoor ze erg populair zijn in de voedingsmiddelenindustrie. Ondanks het feit dat de meeste synthetische zoetstoffen onderzocht en goedgekeurd zijn in Europa, wijst nieuw onderzoek steeds vaker uit dat ze wel degelijk effect hebben op de bloedsuikerspiegel. 

Gezonde suikervervangers: Natuurlijke zoetstoffen die ondersteunen bij het afvallen

Natuurlijke zoetstoffen (polyolen) worden verkregen uit natuurlijke producten zoals groente, fruit, planten en gefermenteerde voedingsmiddelen. Polyolen zoals xylitol, maltitol, en isomalt hebben een lagere zoetkracht dan suiker, maar bevatten ongeveer de helft minder aan calorieën. (2,4 kcal/g ten opzichte van 4 kcal/g). De koolhydraten worden niet of nauwelijks opgenomen door het lichaam.  

De groep polyolen kent één uitzondering, namelijk erythritol. Erythritol  is een 100% natuurlijke suikervervanger en wordt verkregen uit mais. In tegenstelling tot de andere polyolen bevat erythritol geen kcal en worden de koolhydraten niet opgenomen door het lichaam. Het heeft dezelfde smaak en kristalvormige structuur als suiker maar is net een tikje minder zoet. Suiker kan voor alle toepassingen vervangen worden door erythritol. Om koffie, thee of bijvoorbeeld yoghurt te zoeten, maar ook om mee te koken of te bakken want de kwaliteit blijft stabiel tot 200 °C.

Naast erythritol is er nog één andere zoetstof die 100% natuurlijk is, geen kcal of koolhydraten bevat en in tegenstelling tot suiker niet schadelijk is voor het gebit. Dit zijn steviolglycosiden. 

Steviolglycosiden worden verkregen uit de bladeren van de steviaplant en zijn 100 tot 500 x zoeter dan suiker. Door deze extreme hoge zoetkracht worden ze niet puur geconsumeerd maar eerst gemengd of verdund met andere producten. Door een kleine hoeveelheid steviolgycoside toe te voegen aan bijvoorbeeld erythritol die een lagere zoetkracht heeft, ontstaat er een ideale vervanger voor suiker, bruine suiker of poedersuiker. 

Daarnaast kunnen de steviolgycosiden ook verdund worden door gezuiverd water. Hierdoor ontstaat er een vloeibare stevia.  Een paar druppels is al voldoende om een zoete smaak te geven aan koffie, thee, smoothies of bijvoorbeeld kwark. 

Deze gastblog is geschreven door: Sanne van Erp- Diëtiste bij Green Sweet