Soja: wel of niet doen

Naast de verhalen over ‘brood is ongezond’, ‘zuivel is slecht’, staan ook de sojaproducten ter discussie. Sojamelk, sojavlees (vleesvervangers). Hoewel soja als beste product in het boek ‘De voedselzandloper’ naar voren komt. Wat moet je nog geloven? En welke keuze moet je nu maken?

Laat ik eerst even uitleggen wat soja is, en niet onbelangrijk, welke soorten soja er bestaan. Want daar bestaat nu gelijk de discussie.

Wat is soja?

Sojaproducten worden gemaakt van de sojaboon, een peulvrucht. Soja levert voornamelijk eiwitten, essentiële aminozuren en onverzadigde vetten. Er kan een groot aantal producten mee worden gemaakt. Behalve vleesvervangers als tempé en tofu zijn dat melk, room, margarine en yoghurt. De ‘gehaktballetjes’ in blikken soep bestaan vaak voor een deel uit soja. Er is soja-ijs en sommige vruchtendranken hebben soja als basis.

Door de marketing van sojaproducten (met als aandachtspunt dat dit door de Aziatische bevolking veel zou worden gegeten), is soja neergezet als een gezond product. Maar dit geldt voor de gefermenteerde producten. Want de sojaproducten kun je in 2 groepen verdelen:

1. ongefermenteerde sojaproducten
2. gefermenteerde sojaproducten

1. Ongefermenteerde soja

Ongefermenteerde soja bevat fytaten. Fytaten zijn stofjes die ervoor zorgen dat andere mineralen niet worden opgenomen door je lichaam. En dat klinkt niet goed. Ongefermenteerde soja is bijvoorbeeld sojamelk, sojakaas, tofu, sojaroom, sojameel, en allerlei vleesvervangers die op basis van dit soort soja zijn gemaakt.

Juist dit soort producten worden momenteel als ongezond bestempeld.

Sojameel is echter wel een super koolhydraatarm meel dat gebruikt kan worden. Je vindt het ook veelvuldig terug in glutenvrij koolhydraatarm brood.

2. Gefermenteerde soja

Wanneer sojabonen gefermenteerd worden, gaan de meeste van de fytaten verloren. Daarom zijn gefermenteerde sojaproducten wel gezond. Gefermenteerde sojaproducten zijn miso, sojasaus (de echte) en tempé. Dit zijn de sojaproducten waarover gezegd wordt dat ‘soja zo gezond is’. En deze worden dus veel gegeten door de Aziaten.

Zijn we met zijn allen massaal overgestapt op sojamelk en vleesvervangers, is dat ook weer niet goed. Moet je hier dan maar direct mee stoppen? Ik vind van niet. Ik adviseer het ook aan klanten, met name om eens wat anders te proberen dan melk of vlees. En ik zie daar geen kwaad in. Ook past het in vele opzichten perfect in een koolhydraatarm dieet.

Maar ik kan me voorstellen dat je als vegetariër, die alle vlees ed. vervangt door soja, zich niet lekker voelt bij deze berichten. Je gaat immers niet veel eten van iets waar twijfels over bestaan. In mijn ogen is het altijd nog gezonder dan je vol te stoppen met koekjes, chips, suikers en vettigheid, dan te kiezen voor een lekkere havermout met sojamelk of eens een vegaburger bij de avondmaaltijd. Je krijgt er immers minder koolhydraten mee binnen en veel eiwitten. Dus laat je niet direct van de wijs brengen.