Vet eten na galblaasverwijdering: Is een koolhydraatarm dieet wel geschikt?

Een koolhydraatarm dieet of ketose dieet volgen zonder galblaas: is dit mogelijk? Met andere woorden, vet eten na een galblaasverwijdering, kan dat nog wel?

Een vraag die vaak wordt gesteld en die snap ik ook. Want je gaat meer vetten eten als je koolhydraatarm of ketogeen eet. En laat dat nu juist vaak worden afgeraden als je geen galblaas meer hebt.

De galblaas staat immers bekend om het afscheiden van gal om vetten goed te kunnen verteren. Het is echter zeer goed mogelijk om koolhydraatarm te eten zonder galblaas. Sterker nog, koolhydraatarm eten kan zelfs helpen bij galstenen en het voorkomen van galstenen.

Mogelijk in het begin met wat aanpassingen, maar daar vertel ik je alles over in dit artikel.  Alle gezondheidsvoordelen die je kunt verkrijgen met een koolhydraatarm eetpatroon, zijn ook voor jou zonder galblaas te bereiken.

De functie van de galblaas

De galblaas ligt rechtsboven in de buikholte. Het is een peervormig zakje van acht tot tien centimeter lang en is maximaal drie centimeter breed. In de galblaas kan 30 tot 60 milliliter galvloeistof worden opgeslagen. Het is in wezen een blaas (opslagorgaan) voor jouw gal (galvloeistof).

Nadat je een maaltijd met vetten hebt gegeten, en dit bereikt de dunne darm, worden hormonen uitgescheiden. Deze zetten de galblaas ertoe aan, gal af te geven in de dunne darm en de lever te vertellen om de galproductie te verhogen. Om zodoende de vetten te kunnen afbreken. Nadat de gal het einde van de dunne darm heeft bereikt, wordt ongeveer 95% ervan weer in de lever gerecycled, zodat we het kunnen hergebruiken om de volgende maaltijd te verteren.

Wanneer de galblaas is verwijderd, wordt deze functie overgenomen door de lever en de galgangen.

De functie van je galblaas is dus het opslaan en indikken van gal. Omdat de functie van de galblaas enkel bestaat uit het opslaan van gal, is een leven zonder galblaas goed mogelijk.

Galblaasproblemen

Helaas is de galblaas niet altijd het meest efficiënte orgaan. Vooral niet in aanwezigheid van een koolhydraatrijk en calorierijk dieet en dit kan tot ernstige problemen leiden. Af en toe zal de gal te dik worden of ontstaan er galstenen of blokkades in de galwegen.

Galstenen kunnen daarmee ook leiden tot acute of chronische galblaasontsteking, soms met een bijbehorende infectie. Dit kan leiden tot:

• opgeblazen gevoel
• misselijkheid
• braken
• pijn

Deze symptomen kunnen vanzelf verdwijnen, meestal door aanpassing van je leefstijl en eetpatroon naar een koolhydraatarm én vetrijk eetpatroon. Daar is namelijk meer gal voor nodig. De doorstroming van galwegen en galblaas is en wordt daardoor veel beter. Zo voorkom je de vorming van galstenen.

Wat gebeurt er als je geen galblaas hebt

Als je geen galblaas meer hebt, kan de gal die door de lever wordt aangemaakt niet meer worden bewaard. In plaats daarvan stroomt de gal direct in de darm wanneer deze wordt geproduceerd. Er is dus nog steeds gal in de darm om te mengen met voedsel en te helpen bij de vertering van vet.

Er zal echter niet zoveel gal zijn als voorheen en het zal niet zo geconcentreerd zijn. Maar er is genoeg om de vertering van vet mogelijk te maken. Dit betekent echter niet dat jouw lichaam zich onmiddellijk zal aanpassen aan het verteren van voeding zonder galblaas.

In feite zal ongeveer 50% van de patiënten spijsverteringsklachten hebben na een operatie. De meest voorkomende bijwerking is diarree en dunne ontlasting. Dit gebeurt vanwege de meer continue afgifte van gal in de darmen. Ook als je in de eerste weken tot een maand na de operatie een vetrijke maaltijd eet, kan een deel van het vet slechts gedeeltelijk verteerd worden, wat vette diarree kan veroorzaken.

Dit gezegd hebbende, is een normale spijsvertering mogelijk zonder galblaas. Je lichaam zal zich hierop echter moeten aanpassen. Gal zal je dunne darm blijven bereiken, maar het wordt gewoon niet in de galblaas opgeslagen.

Vet eten na galblaasverwijdering: hoe combineer je dit

Vet eten na een galblaasverwijdering wordt over het algemeen afgeraden. Als je veel vet eet, heb je sneller kans op diarree.

Bij de start van een koolhydraatarm eetpatroon ga je ineens veel meer vetten eten. Dat is ook de bedoeling van koolhydraatarm eten. Alles wat je gaat minderen in koolhydraten vul je aan met voldoende eiwitten én vetten.

Lees ook: Waarom vet eten om vet te kunnen verbranden

Dit kan in het begin wat verteringsproblemen met zich meebrengen. Je kunt de eerste dagen echt last krijgen van diarree. Dit betekent niet dat het niet geschikt is voor jou, maar het betekent wel dat je het langzaam moet opbouwen en eventueel wat ondersteuning in de vorm van supplementen moet gaan gebruiken.

Mocht je hiertoe klachten (en dus diarree) ervaren, volg dan de volgende tips op:

Bouw de hoeveelheid vetten die je eet langzaam op

Ik adviseer altijd eerst te starten met een koolhydraatbeperkt dieet, wat minder vetrijk is en kijk hoe dat gaat. Dan kun je langzaam overschakelen op een koolhydraatarm eetpatroon met nog minder koolhydraten maar meer vetten.

Voor een menu kijk eens hier: Koolhydraatbeperkt weekmenu

Kijk goed hoe je lichaam reageert op bepaalde type vetten. Sommige mensen houden wat moeite met Griekse yoghurt (10% vet), maar doen het goed op noten en olijfolie. Bij weer anderen gaat het moeilijker met vet vlees, maar gaat het met Griekse yoghurt wel weer goed. Vermijd dan voornamelijk in het begin voedingsmiddelen waarop je direct reageert of verminder de hoeveelheid.

Lees ook: Minder koolhydraten eten in 7 stappen

Start met het eten van kleinere porties of eet vaker op een dag

Het kan helpen om niet direct grote maaltijden te eten met veel vet, maar het wat meer te verspreiden. Dan verspreid je ook de hoeveelheid vetten die je per maaltijd binnenkrijgt en kan je lichaam het beter verteren.

Drink water tussen de maaltijden door, maar niet vlak voor of na een maaltijd

Geef je lichaam alle tijd om voedsel te verteren. Belast het daarom niet vlak voor, tijdens of na de maaltijd ook nog met water.

Zorg dat je mineralen in balans zijn

Voor iedereen die koolhydraatarm eet is het van belang voldoende zout, magnesium en kalium binnen te krijgen. Ook als je galblaas is verwijderd, is het uitermate belangrijk hierop te letten. Hoe je dit doet, lees je in dit artikel: Het belang van elektrolyten (zout, kalium en magnesium) bij een koolhydraatarm dieet

Combineer je maaltijden met voldoende vezels

Door het eten van vetten te combineren met meer vezels (bijvoorbeeld uit groenten), kan je ontlasting wat meer gebonden worden. Denk hierbij aan alle koolhydraatarme groenten, maar ook pitten en zaden en avocado.

Gebruik deze galstimulerende voedingsmiddelen

Deze extra toevoegingen zorgen ervoor dat galvloeistof wordt verdunt en makkelijker gaat stromen. Daarnaast zorgt het voor een juiste zuurtegraad in de maag, wat de vertering van vetten ook positief ondersteunt.

• citroen
• limoen
• selderij
• zuurkool
• appelazijn
• gember

Met name appelazijn en gember bieden fijne ondersteuning. Maak bijvoorbeeld gemberthee of gebruik gember door je maaltijden.

Qua appelazijn neem je een half uur voor iedere maaltijd 2 theelepels in een vol glas water. Neem wel appelazijn met de moeder er nog in, zodat je direct alle voordelen van het gebruik van appelazijn meeneemt. De meest gebruikte en geadviseerde appelazijn hiervoor is die van het merk Bragg.

Lees ook: Appelazijn drinken: is het echt gezond en helpt het bij afvallen?

Gebruik enzymen

Blijft vet eten na een galblaasverwijdering lastig, gebruik dan een goed enzymensupplement om je lichaam te ondersteunen bij de vertering van vetten.

Let erop dat er lipase en protease in zit, deze enzymen helpen specifiek bij het verteren van vetten. Zelf raad ik hiervoor altijd dit supplement aan, Metagenics MetaDigest, want die is in mijn ogen het meest volledig qua enzymen. Naast dat het helpt bij het verteren van vetten, helpt het ook bij maagzuur en kan het zowel voor als na de maaltijd worden ingenomen. Word je na een maaltijd misselijk of krijg je buikpijn, dan kan je direct 1 tablet nemen. Lees altijd wel even goed de gebruiksaanwijzing en of het verder geschikt is voor je.

Lees ook: Buikpijn door een koolhydraatarm dieet: 8 mogelijke oorzaken én oplossingen

Neem MCT’s (Middellange vetzuurketens)

MCT olie in de puurste vloeibare vorm vereist geen gal om het te verteren. En het is een perfecte vervanger voor olijfolie, kokosolie of roomboter. Let er op dat je 100% MCT gebruikt zoals deze bijvoorbeeld van Aman Prana DeLuxe MCT Olie. Deze MCT olie is zowel geschikt voor in salades als dressing, maar je kan er ook in bakken. Zo heb je direct een vet voor alledaags gebruik.

Lees ook: Supplementen bij koolhydraatarm dieet: De 10 beste supplementen die je kunt toevoegen

Kortom, is je galblaas verwijdert en wil je graag koolhydraatarm eten, dan is dat heel goed mogelijk. Meestal duurt het een maand voor je lichaam om te wennen, alhoewel ik de bovenstaande oplossingen wel zoveel mogelijk zou blijven behouden. Naast dat ze je helpen bij de vertering, zijn het sowieso goede aanvullingen op je eetpatroon. Ze zijn daarmee niet alleen goed voor iemand die geen galblaas meer heeft, maar eigenlijk voor iedereen gelet op de optimale bijdrage aan je gezondheid.