Buikpijn door een koolhydraatarm dieet komt vaak voor. Want starten met een koolhydraatarm eetpatroon kan vele veranderingen met zich meebrengen. Je kan mogelijke bijwerkingen krijgen, waaronder obstipatie of diarree. Deze gaan in de regel weer gewoon over en zijn vaak onderdeel van de afkickverschijnselen of bijwerkingen van ketose.
Maar wat als je ineens hevige buikpijn ervaart of darmklachten krijgt. Klachten die je voorheen niet had en ineens heel merkbaar zijn sinds je anders eet.
Ik weet dat velen hierdoor in de war kunnen raken. Angstig worden of gaan twijfelen of het wel zo’n goed idee is.
En het klopt, in veel gevallen is de buikpijn terug te brengen op hetgeen je eet. Veranderingen in de voeding, hebben nou eenmaal invloed op de samenstelling van je darmbacteriën. Een daarmee ook op je vertering.
Dus laten we eens de mogelijke oorzaken doornemen van buikpijn door een koolhydraatarm dieet. Ik laat je ook zien wat je eraan kunt doen.
En onthoudt, je bent begonnen aan een mooie koolhydraatarme reis die af en toe wat bijsturing nodig kan hebben. Er direct mee stoppen is nergens voor nodig.
Wat is een normale stoelgang en wat niet
Veel mensen maken zich zorgen wanneer ze overschakelen op een koolhydraatarm eetpatroon en hun stoelgang verandert. Mocht je geen klachten ervaren, maar je merkt wel een verandering dan is dit geen reden tot bezorgdheid.
Hier is een korte checklist om na te gaan of je stoelgang momenteel nog normaal is:
Normaal:
- Mijn ontlasting is minder qua volume
- Ik moet wat vaker naar het toilet, maar ik ervaar geen pijn
- Ik heb iets dunnere ontlasting, maar ik ondervind er geen hinder van
- De kleur van mijn ontlasting is veranderd, maar ik heb geen nare klachten
- Ik hoef minder vaak naar het toilet, maar ik heb geen obstipatie of klachten
Niet normaal (buikpijn door een koolhydraatarm dieet):
- Ik moet me inspannen en ik heb obstipatie
- Ik ben al meerdere dagen niet naar het toilet geweest
- Ik ben winderig, heb een opgeblazen gevoel en krampen
- Ik heb buikpijn en steken
- Ik heb diarree en moet daardoor vaak naar het toilet
Behoor je tot de laatste groep, dan is het goed onderstaande goed door te nemen. Voor wie tot de eerste groep behoort, hoeft zich geen zorgen te maken. Veranderingen zijn normaal, mits je er uiteindelijk wel klachten van krijgt. Dan is het goed ook onderstaande door te nemen.
De mogelijke oorzaken van buikpijn door een koolhydraatarm dieet
Of het nu obstipatie is of juist ontzettende diarree. Ik neem hieronder de meest voorkomende oorzaken met je door als je buikpijn ervaart.
Je drinkt te weinig water
Heb je obstipatie, dan is vaak 1 van de eerste oorzaken het feit dat je te weinig water drinkt. Zelfs als je al gewend bent veel water te drinken, gebeurt er als je koolhydraatarm gaat eten, nog wat anders in je lichaam.
De overgang naar een koolhydraatarm eetpatroon, betekent dat je overgaat van het gebruik van koolhydraten (glycogeenvoorraad) als energie, naar vetten (ketonen) als energie. Dit kan zorgen voor uitdroging:
- Eet je veel koolhydraten dan hou je vocht vast. Er is 4 gram water nodig om een gram glycogeen op te slaan. Als deze voorraad leeg is, verlies je veel water. Dit moet worden aangevuld.
- Eet je koolhydraatrijk dan houdt jouw lichaam belangrijke mineralen zoals magnesium, zout (natrium) en kalium makkelijker vast. Ga je koolhydraatarm eten en je plast meer, dan plas je deze mineralen sneller uit.
Een tekort aan water + een tekort aan de belangrijke mineralen kan zorgen voor buikpijn door een koolhydraatarm dieet. Belangrijk dus om voldoende water te drinken (1,5 tot 2 liter per dag) en je magnesium en zout op orde te krijgen.
Hoe je dat doet, lees je in dit artikel: Het belang van elektrolyten (zout, kalium en magnesium) bij een koolhydraatarm dieet
Overigens, de mineralen op orde houden is ook van belang als je geen buikpijnklachten ervaart. Voor iedereen die start met koolhydraatarm eten, is dit uitermate belangrijk.
Je hebt moeite met het verteren van de hoeveelheid vetten
Kamp je met diarree, dan kan het komen doordat je ineens veel meer vetten eet dan voorheen. Denk aan vetter vlees, boter, slagroom, kaas etc. Dit kan even een omschakeling voor je vertering betekenen, aangezien je darmen er niet aan gewend zijn. Ze hebben wat moeite met het opnemen van vet en niet-geabsorbeerd vet kan ervoor zorgen dat de dunne darm en de dikke darm meer water afscheiden. Dit resulteert in diarree.
Dit kan helemaal het geval zijn als je geen galblaas meer hebt. Lees hier voor wat je kunt doen: Vet eten na galblaasverwijdering: Is een koolhydraatarm dieet wel geschikt?
Belangrijk is dat een goed ondersteunend enzymencomplex te nemen die je kan helpen bij de vertering. Jouw lichaam kan dan wennen aan het verteren van meer vetten. Er zijn verschillende typen enzymen te koop, maar ik kies altijd voor deze van Metagenics MetaDigest die het meest volledig is.
Diarree gaat verder in de regel vanzelf over als je lichaam gewend is, maar gaat dit niet over kijk dan eens naar de volgende oorzaken.
Je hebt een voedselintolerantie die voorheen niet is opgemerkt
Veelvoorkomende intoleranties zijn die voor eieren, avocado, noten, rauwe groente, gluten en zuivel. Omdat zuivel en gluten veelvoorkomende intoleranties zijn, bespreek ik die hieronder nog even apart.
En laten eieren, noten en avocado ook vaak op het menu staan. Houd dan eens bij wanneer je buikpijn krijgt. Is dat na het eten van een bepaald voedingsmiddel?
Stop daar dan een tijdje mee en kijk hoe het gaat. Je kan dit dan weer introduceren in je eetpatroon om te kijken of je toch weer last krijgt van buikpijn. Dan is het goed dit voedingsmiddel te vermijden.
Lees ook: Voedselintolerantie en een koolhydraatarm dieet
Je hebt een lactose intolerantie die nu wordt opgemerkt
Binnen een koolhydraatarm eetpatroon, eet je vaak ineens meer zuivel. Denk aan volvette yoghurt, kaas en slagroom. Zuivel bevat lactose en dit kan buikpijn veroorzaken als je (ongemerkt) een lactose intolerantie hebt. Merk je na het eten van zuivel ineens krampen of moet je snel naar het toilet, dan kan je zuivel misschien niet goed verdragen.
Hoewel het kan lijken dat dit ineens komt opzetten als je anders gaan eten, heeft dit er vaak al lange tijd gezeten. Dat krijg je niet per definitie buikpijn door een koolhydraatarm dieet, maar ben je altijd al overgevoelig geweest voor zuivel. Dan heb je het misschien niet opgemerkt, omdat je dacht dat het bij je hoorde. Of at je niet zoveel zuivel en kan je een bepaalde drempelwaarde wel aan die je nu overschrijdt.
Stappenplan buikpijn door zuivel
Er zijn meerdere stappen die je kunt ondernemen, waarvan de eerste stap is stoppen met zuivel voor minimaal 2 weken. Kijk of de buikpijn weggaat. Introduceer het dan weer en krijg je weer buikpijn, dan weet je dat het aan de zuivel ligt.
Een tweede stap die je kunt zetten, om het zeker te weten, is testen of je lactose intolerant bent. Je kan via de huisarts een test aanvragen.
Een derde stap die je kunt zetten is het gebruik maken van supplementen om jouw lichaam het enzym lactase aan te maken.
Ik kan je hiervoor met harte de producten van Disolut aanraden.
Er zijn tabletten die je slechts dagelijks hoeft te nemen. Maar er zijn ook tabletten die je kan doseren voor een maaltijd waarin lactose zit (of waarvan je het niet zeker bent).
Je kunt zelfs druppels bestellen die producten lactosevrij maken. Voeg deze toe aan het zuivelproduct en de lactose wordt er als het ware uitgefilterd.
Op deze manier kun je toch blijven genieten van zuivel, maar zonder nare klachten zoals buikpijn, misselijkheid en diarree veroorzaakt door zuivel.
De vierde stap is, nadat je hebt vastgesteld dat de buikpijn door de zuivel komt, is het volledig overstappen op lactosevrije producten.
Lees ook: Koolhydraatarm dieet en zuivel
Je hebt een glutenintolerantie die nu wordt opgemerkt
Loop jij eigenlijk al lange tijd rond met buikpijn en darmklachten en heb je altijd het gevoel gehad dat dit bij je hoorde, dan kan het zijn dat je een overgevoeligheid hebt voor gluten. Deze vind je in met name tarweproducten (of andere graanproducten zoals spelt en rogge).
Ga je koolhydraatarm eten, maar blijf je glutenrijke producten gebruiken, dan gaat je lichaam hier in de meeste gevallen nog sterker op reageren (is mijn ervaring). Vervang je nu je glutenrijke brood of pasta door koolhydraatarme (tarwe) producten, dan kan dat zorgen voor blijvende buikpijn.
Wat je kunt doen is 2 weken alle producten weg te laten die gluten bevatten (denk aan brood, crackers, pasta). Ook al is het koolhydraatarm, dat wil nog niet zeggen dat het glutenvrij is. Gaat de buikpijn weg, dan is in 9 van de 10 keer gluten de oorzaak. Zeker als je het daarna weer introduceert en je krijgt ineens weer buikpijn.
Wil je het zeker weten, dan kun je jezelf ook testen op een glutenintolerantie (of overgevoeligheid). Dit kan al heel simpel met een zelftest van Testjezelf.nl. Dan weet je het zeker en dat kan ook rust geven als je deze diagnose hebt.
Je kan dan ook, als je brood ed. mist of het liever niet zelf wilt maken, al deze glutenrijke producten vervangen door glutenvrije koolhydraatarme producten. Zoals door koolhydraatarm glutenvrij brood. De producten die ik hiervoor aanraad zijn de glutenvrije én koolhydraatarme producten van Lizza. Ze hebben een breed assortiment van brood tot pasta en van pizzabodems tot muesli.
Lees ook: Is glutenvrij hetzelfde als koolhydraatarm: De overeenkomsten en verschillen
Je gebruik teveel magnesium of verkeerd magnesium
Hoewel magnesium onmisbaar is, zijn er vele soorten magnesium te verkrijgen. Teveel of de verkeerde vorm van magnesium kan zorgen voor diarree. Dit komt met name voor bij magnesiumcitraat, magnesiumoxide en magnesiumsulfaat. Deze laatste wordt ook wel bitterzout genoemd en dient ook als laxeermiddel.
Je hebt echter een aanvullend magnesiumsupplement nodig zoals hierboven omschreven, want magnesium uit voeding is vaak onvoldoende en minder goed opneembaar. Maar kijk of je de juiste hebt. En of je niet de dagelijkse aanbevolen hoeveelheid overschrijdt.
Gebruik je momenteel citraat, stap dan eens over naar magnesiumbisglycinaat. Deze van het merk Now Vitamins is in poedervorm en wordt daarmee snel door het lichaam opgenomen. Deze vorm van magnesium zorgt niet voor diarree of buikpijn.
Mocht je juist obstipatie ervaren, dan is het natuurlijk geen probleem om citraat te gebruiken of bitterzout. Let er bij deze laatste op dat je niet dagelijks gebruikt.
Je eet te weinig of juist teveel vezels
Obstipatie wordt vaak in verband gebracht met het eten van te weinig vezels. In een koolhydraatarm eetpatroon kan het zijn dat je weinig vezels binnenkrijgt. Met name als je je puur focust op het eten van vlees, eieren, zuivel en vis. Ik adviseer daarom altijd een minimum van 500-600 gram groente per dag, eventueel aangevuld met gebroken lijnzaad of psylliumvezels. Bij deze laatste wel extra water drinken, anders werkt het averechts.
Het gekke is echter, dat bij sommigen juist de hoeveelheid vezels tot problemen leidt. Groenten kunnen ook bepaalde intoleranties met zich mee brengen. Denk aan:
- Histamine: De meeste histamine vind je in: tomaten, spinazie en bietjes, avocado, kiwi, aardbeien, meloen, ananas, grapefruit en frambozen. Vlees: varkens- en lamsvlees, wild.
- Nachtschade: Tot deze plantenfamilie behoren eetbare knollen en vruchten als tomaat en aubergine.
Ook koolsoorten kunnen een opgeblazen gevoel geven, net als het eten van rauwe groenten.
Je gebruikt teveel (foute) zoetstoffen
Binnen de koolhydraatarme keuken wordt veel gebruik gemaakt van zoetstoffen. Stevia en Erythritol zijn bijvoorbeeld goede zoetstoffen, maar er zijn vele kant en klare koolhydraatarme producten die andere zoetstoffen gebruiken. Denk aan aspartaam, maltitol, sucralose. Van deze zoetstoffen is bekend dat ze maag- en darmklachten kunnen veroorzaken (bron).
Ze kunnen zorgen voor diarree en darmklachten. Zeker bij overmatig gebruik. Tel hierbij ook de zoetjes die je eventueel gebruikt in de koffie mee.
Van deze wordt sorbitol het minst verdragen, maar ze kunnen allemaal gas, misselijkheid en diarree veroorzaken als ze worden geconsumeerd boven het tolerantieniveau van iemand. Het eten van minder producten die suikeralcoholen bevatten, kan dus helpen om diarree en buikpijnklachten te verminderen.
Lees ook: Zoetstoffen en een koolhydraatarm dieet
Stappenplan voor buikpijn door een koolhydraatarm dieet
Het is altijd even zoeken naar welke aanvullende maatregelen je kunt nemen. Belangrijk is allereerst vast te stellen wat de oorzaak is. Kan je het misschien terug herleiden tot vaker terugkerende buikklachten die je voorheen ook had? Ten tweede is het belangrijk om bepaalde zaken te testen. Na het eten van welke voedingsmiddelen krijg je klachten? En is het diarree of obstipatie? Bij diarree is het voornamelijk de hoeveelheid vetten of gebruik van teveel of verkeerd magnesium. Bij obstipatie is het vaak een tekort aan vezels (of in sommige gevallen het teveel aan vezels).
Zijn het algemene buikklachten met af en toe obstipatie afgewisseld met diarree, denk dan zeker aan een lactose- of glutenintolerantie.
Houd daarom eens 2 weken een dagboekje bij en schrijf op wat je eet en wanneer je buikpijn ervaart. Op deze manier kan je vaak wel herleiden waar het door komt. Onderzoek ook jouw magnesiumsupplement.
Lees ook: Supplementen bij koolhydraatarm dieet: De 10 beste supplementen die je kunt toevoegen
Overigens, denk nu niet dat een koolhydraatarm dieet niet geschikt is voor jou als je buikpijn ervaart. Juist wel! Jouw lichaam kan je nu op een goede manier ‘vertellen’ waar klachten vandaan komen, juist omdat je basis eetpatroon gezond en volwaardig is.
