Gisteren kreeg ik een mail van Truus: ‘Linda, ik heb volgens mij het beste dieet gevonden’ en dat is het dieet dat jij voorschrijft. Bedankt daarvoor’.
Een dag later kreeg ik nog een mailtje van Truus: ‘Sorry Linda van mijn mail van gisteren. Ik bedoel eigenlijk geen dieet, want ik zie het echt niet als iets tijdelijks. Maar dat woordje dieet zit zo in mijn geheugen gegrift, dat het me eruit schoot. Ik wil je eigenlijk bedanken dat jij ervoor gezorgd hebt dat ik mijn eetpatroon én leefstijl heb aangepast. En dat eigenlijk juist niet met een dieet’.
Bijzonder hoe het woordje dieet leeft onder velen van ons. Het woord heeft een associatie met iets tijdelijks. Truus heeft me in ieder geval aan het denken gezet.
Wat is het beste dieet?
Als voedingsdeskundige weet ik inmiddels mijn weg wel te vinden in ‘voedingsland’. En als er 1 ding is wat ik geleerd heb, is dat het beste dieet niet bestaat. Een goed dieet is een dieet wat past bij jou, jouw doelstellingen en gezondheidswensen en in jouw dagelijkse leven met je werk, je gezin, je sociale contacten.
En eigenlijk wil ik af van het woordje dieet, maar helaas zie je het nog te vaak op het internet. Het woord dieet verkoopt namelijk goed.
Dus laten we samen met Truus is eens gaan kijken naar dat ‘dieet’, zoals zij dat noemt.
Kenmerken van een goed gebalanceerd dieet
1. Een crashdieet is geen goed dieet
Ik ben geen voorstander van een crashdieet. Ook niet als het gaat om ‘slechts’ 5 kilo afvallen. Elk dieet wat jij voorbij ziet komen dat uitgaat van minder eten en ook nog eens onder de 1200 calorieën voorschrijft, laat het gaan.
Lees ook: Afvallen zonder dieet
Overigens, het volgen van een crashdieet is vaak 1 van de oorzaken waardoor afvallen juist niet lukt.
Lees ook: Afvallen lukt niet: 11 mogelijke oorzaken waarom afvallen niet lukt
2. Bij het dieet wordt gekeken naar behoud van een stabiele bloedsuikerspiegel
Wat je ook gaat doen, op welke manier je ook wilt afvallen, dit gaat pas lukken als jij een stabiele bloedsuikerspiegel behoudt. Een onstabiele bloedsuikerspiegel zorgt niet alleen voor honger, minder energie en gezondheidsklachten (waaronder mogelijk insulineresistentie, metabool syndroom en diabetes type 2), maar laat je ook vast zitten in de zogeheten suikerverslaving.
De enige manier om dit te bereiken is door je koolhydraatinname te verminderen en door voldoende eiwitten en vetten te eten. Je kunt kiezen voor een koolhydraatarm dieet of een koolhydraatbeperkt dieet (waarbij je je vooral richt op het eten van voedingsmiddelen met een lage Glycemische Index).
Dit is helemaal van toepassing op wie diabetes type 2 heeft. Lees in dit geval ook zeker even dit artikel: Alles over een koolhydraatarm en diabetes type 2 dieet
3. Bij een goed dieet heb jij geen honger
Denk jij dat honger bij afvallen hoort? Dan heb je het mis. Het dieet is een eetpatroon waarbij jij naast de hiervoor genoemde stabiele bloedsuikerspiegel, ook geen trek ervaart. Dit is te bereiken door geraffineerde (slechte) koolhydraten te vermijden, maar meer eiwitten en vetten te eten. Honger betekent afzien en een inbreuk op de gezondheid van je lichaam. Verzadiging draagt bij aan het kunnen volhouden en jouw lichaam voldoende voedingsstoffen te geven.
4. Het dieet bevat veel groenten
Bevat een dieet ‘slechts’ 250 gram groenten per dag, dan is dat in mijn ogen niet het beste dieet. Ik weet het, dit wordt vaak voorgeschreven door ons Voedingscentrum, maar dat schrijft ook grote hoeveelheden koolhydraten voor (die weer van invloed zijn op de bloedsuikerspiegel).
Een minimum van 400 gram per dag komt meer in de buurt. Een dieet bestaande uit maaltijdvervangers of shakes is in mijn ogen dat volledig af te raden. Ook als ze toegevoegde vitaminen en mineralen bevatten.
Eet vooral veel voedingsmiddelen van deze lijst: Eten zonder koolhydraten: koolhydraatarme voedingsmiddelen
5. Een gebalanceerd dieet besteed ook aandacht aan mindset
Ik kan het niet vaak genoeg zeggen. Maar voeding is slechts een klein stukje van de puzzel die je hebt te leggen. Want hoe vaak heb jij al een dieet gevolgd met alle kennis van wat je wel en niet mag? Maar is het je niet gelukt om het vol te houden.
Diëten zijn vaak gefocust op de richtlijnen van voeding, ze geven je alleen een handleiding van wat wel en vooral niet mag eten, dat ze voorbij gaan aan je mindset. Want hoe reageer jij met alle kennis in huis, op een gebakje dat je wordt aangeboden, een etentje met lekkere dingen, een vakantieperiode, een weekend…..Met alleen kennis over voeding kom je er dus niet. Je zult ook aandacht moeten besteden aan het omgaan met moeilijke momenten en een terugval zien te voorkomen.
6. Zoek een dieet wat bij jou past
Hoe vaak heb jij al een dieet gevolgd dat niet helemaal paste bij jou, jouw dagelijkse leven, jouw gezin, je werk en sociale contacten? Het was te moeilijk, te ingewikkelde recepten, je lustte veel niet, je kon het niet combineren met je werk of gezin.
Dit is natuurlijk gedoemd te mislukken. Een goed dieet is dan ook een leefstijlverandering die rekening houdt met alles wat voor jou belangrijk is in het leven. En wat er voor zorgt dat jij het makkelijk in kan passen in jouw leven. Kijk eens of koolhydraatarm of koolhydraatbeperkt bij je past. Hierbij 2 voorbeelden van menu’s:
7. Het dieet combineert afvallen met gezonder worden
Waar diëten zich voornamelijk richten op afvallen, liefst zo snel mogelijk, het beste dieet is er 1 die er juist voor zorgt dat je gezonder wordt. Ook al heb je momenteel geen gezondheidsklachten, op de lange termijn wil je dat zo behouden. Met een ongezond lichaam is het al helemaal slecht om snel af te willen vallen. En laat ik je verklappen dat het ook onmogelijk is. Want een ongezond lichaam kan niet afvallen. En zal eerst moeten helen. Daarom is het belangrijk dat je je lichaam voedt met de juiste voeding, zodat gezondheid en afvallen hand in hand gaan.
Zie ook: Gezond afvallen
8. Een dieet hoeft niet perfect te zijn
Heb je ooit tot maandag gewacht met het starten van een nieuw dieet, omdat je weet dat je het dit weekend niet zult volhouden? Of dat je eerst nog het feestje wil afwachten, een verjaardag hebt? En als je dan eenmaal aan de gang bent met je dieet, dan is het alles of niets. Het moet perfect zijn, want een misstap zorgt ervoor dat je hele dag verpest is. Maar een dieet laat ruimte om te ‘zondigen’, om te leven in een meer ‘grijs’ gebied dan dat het zwart of wit is. Laten we eerlijk zijn. Soms wil je op een avondje uit een toetje hebben. Soms ben je op vakantie en wil je een beetje afwijken. En dat moet kunnen en daar moet jouw dieet ook ruimte voor bieden.
Lees ook: Zondigen tijdens een koolhydraatarm dieet: Wel of niet doen
9. Een goed dieet houdt rekening met voedselintoleranties
Er zijn veel mensen die, al dan niet onbewust, gevoelig zijn voor bepaalde voedingsmiddelen. Denk aan lactose-intolerantie of glutenintolerantie. Veel diëten houden hier geen rekening mee, waardoor vele voedingsmiddelen niet gegeten kunnen worden. Ook wordt er dan vaak geen vervangend voedingsmiddel aangeraden. Ben jij intolerant voor bepaalde voeding, dan is het goed te kijken of het dieet bij je past. Zo niet, dan is dit zeker niet het beste dieet voor je.
10. Het allerbeste dieet is geen dieet, maar is een leefstijlverandering
Jij weet inmiddels allang dat diëten niet werken. En laat ik je vertellen dat gewoon minder eten en meer bewegen ook niet de oplossing is. Met name als je al een heel verleden achter de rug hebt van diëten, afvallen, weer aankomen. Terugval in oude gewoontes ligt dan altijd op de loer. En weet je, dat is niet jouw schuld. Het ligt niet aan jouw motivatie of discipline. Die heb jij allang. Door jarenlang diëten is jouw lichaam hoogstwaarschijnlijk lichamelijk en emotioneel op slot gezet en heeft het letterlijk honger naar voeding om weer gezond en sterk te kunnen worden. Ook kan het zijn dat jouw lichaam onbewust is geprogrammeerd tot vetopslag in plaats van vetverbranding. En die schakel moet weer om.
En dat bereik je niet met een dieet, maar met een leefstijlverandering en een ander eetpatroon. Door anders te gaan eten en niet minder. Je lichaam te helen, zodat het blijvend kan afvallen en jij het diëten achter je kan laten.
Mijn advies voor jouw dieet?
Mijn advies voor jou is te kiezen voor: gezond afvallen. En niet voor een dieet. En gezond afvallen doe je mijn inziens zonder een ‘dieet’ maar met een leefstijl verandering. Zelf leef ik volgens een ‘koolhydraatarm dieet’ waarbij je je niet moet laten afleiden door het woord ‘dieet’. Een goed dieet beperkt zich namelijk niet tot een tijdelijke periode waarin je gewicht verliest, een goed dieet is een commitment aan een levensstijl waarbij jij je fijn voelt en afvallen ondergeschikt is omdat het vanzelf gaat.